Anarko-Kapitalizm Nedir? - IRCDefteri

CeReN · 26.Kasım.2022

Anarko-kapitalizm veya serbest piyasa anarsizmi(bireyci anarsizm bicimi) anarsizmi kapitalizmle uzlastirmaya calisan bir devlet karsiti siyaset felsefesidir. Devletin tasfiyesini savunur; kanun yaptirimi, mahkemeler, ulusal savunma ve diger tum guvenlik hizmetlerinin zorunlu vergilendirme yerine serbest piyasada gonullu olarak finanse edilen rakipler tarafindan saglanmasi; mudahaleci olmayan kisisel ve ekonomik faaliyetlerin tamamen serbestlestirilmesi; ve kendi kendini duzenleyen bir piyasa savunurlar. Anarko-kapitalistler, bireysel ozgurlugu ve refahi en ust duzeye cikarmak icin ozel mulkiyetin (para, tuketim mallari, toprak ve sermaye mallari dahil) ve hizmetlerin gonullu ticaretine dayali bir toplumu savunurlar, ancak ayni zamanda hayirseverligi ve toplumsal duzenlemeleri de bunun bir parcasi olarak kabul ederler.
Anarko-kapitalistler ozel (bireysellestirilmis/kamuya acik olmayan) mulkiyet hakkini savunmakla bilinse de, anarko-kapitalist bir toplumda devlet disi ortak mulkiyet de var olabilir. Onemli olan, zorunlu devletin herhangi bir yardimi veya engeli olmaksizin edinilmesi ve devredilmesidir. Anarko-kapitalizm, kokleri kapitalizme dayanan utopik bir vizyondur, ancak gerceklestirilmesi icin hem insanlarin hem de kurumlarin guc ve baskidan vazgecmesini gerektirir. Bireysel ozgurluk kavramindan yola cikarak, devlete, bireysel vatandaslarin cikarlarini gozetmekten baska bir rol atfetmez. Bu goruse gore devlet, zorlayici bir kamu yarari olmaksizin, ozel arzularin bir koleksiyonundan baska bir sey olmayacaktir.
Anarko-kapitalist liberterler, mulk edinmenin tek adil yolunun saldirganlik veya dolandiricilik yerine gonullu ticaret, hediye veya emege dayali orijinal sahiplenme olduguna inanirlar. Murray Rothbard, anarko-kapitalizm terimini, onu ozel mulkiyete karsi cikan anarsizmden ayirmak icin icat etti.
Anarko-kapitalistler, serbest piyasa kapitalizmini ozgur bir toplumun temeli olarak gorurler. Rothbard, serbest piyasa kapitalizmini, serbest piyasayi yikmak icin baski kullanan is dunyasi ve hukumet arasindaki gizli bir ortaklik olarak tanimladigi “devlet kapitalizmi”nin aksine, “bariscil gonullu mubadele” olarak tanimladi. Anarko-kapitalistlerin kullandigi sekliyle “kapitalizm”, devlet tekelci kapitalizmi, ahbap-cavus kapitalizmi, korporatizm veya dogal piyasa tesviklerinin ve caydiriciliklarinin devlet mudahalesiyle Anarko-Kapitalizm Nedir?carpitildigi cagdas karma ekonomilerle karistirilmamalidir. Devletlerin (vergilendirme ve kamulastirma yoluyla) mulk calan, saldirganlik baslatan, savunma ve/veya cezai guc kullaniminda zorunlu tekel olan, zorlayici guclerini bazi isletmelere fayda saglamak icin kullanan saldirgan varliklar oldugu inancina dayanarak devleti reddederler. Uyusturucu kanunlari, zorunlu egitim, zorunlu askerlik, gida ve ahlak kanunlari vb. yoluyla tekeller olusturmak, ticareti kisitlamak ve kisisel ozgurlukleri kisitlamak gibi isleyisler ise anarko-kapitalistler icin bu konuda orneklerdir. Dizginlenmemis kapitalizmin kucaklanmasi, anarko-kapitalistler ile piyasaya guvenmeme egiliminde olan ve serbest piyasa kapitalizminin dogasi geregi otoriter olduguna – dolayisiyla anarsist ideallerle bagdasmadigina inanan – bircok sosyal anarsist arasinda onemli bir gerilime yol acar.
Rothbard, Laissez-faire (birakiniz yapsinlar) ekonomisini, Lysander Spooner ve Benjamin Tucker gibi on dokuzuncu yuzyilin bireyci Amerikan anarsistlerini incelerken ozumsedigi mutlakiyetci insan haklari ve devlet reddi gorusleri ile birlestirdi.
Rothbard’in anarko-kapitalizminde, once karsilikli olarak uzerinde anlasmaya varilan “genel olarak kabul edilecek ve mahkemelerin uymayi taahhut edecekleri” bir liberter hukuk yasasinin uygulanmasi olacakti. Bu yasallik bireysellik ve saldirmazlik ilkesini taniyacaktir. Bununla birlikte, David D. Friedman’in anarko-kapitalizminde, “hukuk sistemleri, mutlak olmasa da genel olarak liberter bir topluma yol acacagina inandigi acik pazarda kar icin uretilecek”. Rothbard, felsefesini mutlakiyetci dogal hukuk temellerine dayandiriyor ama ayni zamanda anarko-kapitalizmin neden pragmatik gerekcelerle tercih edildigini dusundugune dair ekonomik aciklamalar da yapiyor. Friedman, mutlakiyetci bir haklar teorisyeni olmadigini, ayni zamanda “faydaci” olmadigini soyluyor, ancak “faydaci argumanlarin veya daha genel olarak sonuccu argumanlarin genellikle liberter gorusleri savunmanin en iyi yolu olduguna” inaniyor.Hans-Hermann Hoppe, bu arada Rothbard’in dogal hukuk yaklasimina daha yakin olan “ozel mulkiyet anarsizmi”temeli icin “argumantasyon etigi”ni kullanir.

ALİNTİ ~

26.Kasım.2022	#1
Çevrimdışı CeReN Bizimsohbet.net	Anarko-Kapitalizm Nedir? Anarko-kapitalizm veya serbest piyasa anarsizmi(bireyci anarsizm bicimi) anarsizmi kapitalizmle uzlastirmaya calisan bir devlet karsiti siyaset felsefesidir. Devletin tasfiyesini savunur; kanun yaptirimi, mahkemeler, ulusal savunma ve diger tum guvenlik hizmetlerinin zorunlu vergilendirme yerine serbest piyasada gonullu olarak finanse edilen rakipler tarafindan saglanmasi; mudahaleci olmayan kisisel ve ekonomik faaliyetlerin tamamen serbestlestirilmesi; ve kendi kendini duzenleyen bir piyasa savunurlar. Anarko-kapitalistler, bireysel ozgurlugu ve refahi en ust duzeye cikarmak icin ozel mulkiyetin (para, tuketim mallari, toprak ve sermaye mallari dahil) ve hizmetlerin gonullu ticaretine dayali bir toplumu savunurlar, ancak ayni zamanda hayirseverligi ve toplumsal duzenlemeleri de bunun bir parcasi olarak kabul ederler. Anarko-kapitalistler ozel (bireysellestirilmis/kamuya acik olmayan) mulkiyet hakkini savunmakla bilinse de, anarko-kapitalist bir toplumda devlet disi ortak mulkiyet de var olabilir. Onemli olan, zorunlu devletin herhangi bir yardimi veya engeli olmaksizin edinilmesi ve devredilmesidir. Anarko-kapitalizm, kokleri kapitalizme dayanan utopik bir vizyondur, ancak gerceklestirilmesi icin hem insanlarin hem de kurumlarin guc ve baskidan vazgecmesini gerektirir. Bireysel ozgurluk kavramindan yola cikarak, devlete, bireysel vatandaslarin cikarlarini gozetmekten baska bir rol atfetmez. Bu goruse gore devlet, zorlayici bir kamu yarari olmaksizin, ozel arzularin bir koleksiyonundan baska bir sey olmayacaktir. Anarko-kapitalist liberterler, mulk edinmenin tek adil yolunun saldirganlik veya dolandiricilik yerine gonullu ticaret, hediye veya emege dayali orijinal sahiplenme olduguna inanirlar. Murray Rothbard, anarko-kapitalizm terimini, onu ozel mulkiyete karsi cikan anarsizmden ayirmak icin icat etti. Anarko-kapitalistler, serbest piyasa kapitalizmini ozgur bir toplumun temeli olarak gorurler. Rothbard, serbest piyasa kapitalizmini, serbest piyasayi yikmak icin baski kullanan is dunyasi ve hukumet arasindaki gizli bir ortaklik olarak tanimladigi “devlet kapitalizmi”nin aksine, “bariscil gonullu mubadele” olarak tanimladi. Anarko-kapitalistlerin kullandigi sekliyle “kapitalizm”, devlet tekelci kapitalizmi, ahbap-cavus kapitalizmi, korporatizm veya dogal piyasa tesviklerinin ve caydiriciliklarinin devlet mudahalesiyle Anarko-Kapitalizm Nedir?carpitildigi cagdas karma ekonomilerle karistirilmamalidir. Devletlerin (vergilendirme ve kamulastirma yoluyla) mulk calan, saldirganlik baslatan, savunma ve/veya cezai guc kullaniminda zorunlu tekel olan, zorlayici guclerini bazi isletmelere fayda saglamak icin kullanan saldirgan varliklar oldugu inancina dayanarak devleti reddederler. Uyusturucu kanunlari, zorunlu egitim, zorunlu askerlik, gida ve ahlak kanunlari vb. yoluyla tekeller olusturmak, ticareti kisitlamak ve kisisel ozgurlukleri kisitlamak gibi isleyisler ise anarko-kapitalistler icin bu konuda orneklerdir. Dizginlenmemis kapitalizmin kucaklanmasi, anarko-kapitalistler ile piyasaya guvenmeme egiliminde olan ve serbest piyasa kapitalizminin dogasi geregi otoriter olduguna – dolayisiyla anarsist ideallerle bagdasmadigina inanan – bircok sosyal anarsist arasinda onemli bir gerilime yol acar. Rothbard, Laissez-faire (birakiniz yapsinlar) ekonomisini, Lysander Spooner ve Benjamin Tucker gibi on dokuzuncu yuzyilin bireyci Amerikan anarsistlerini incelerken ozumsedigi mutlakiyetci insan haklari ve devlet reddi gorusleri ile birlestirdi. Rothbard’in anarko-kapitalizminde, once karsilikli olarak uzerinde anlasmaya varilan “genel olarak kabul edilecek ve mahkemelerin uymayi taahhut edecekleri” bir liberter hukuk yasasinin uygulanmasi olacakti. Bu yasallik bireysellik ve saldirmazlik ilkesini taniyacaktir. Bununla birlikte, David D. Friedman’in anarko-kapitalizminde, “hukuk sistemleri, mutlak olmasa da genel olarak liberter bir topluma yol acacagina inandigi acik pazarda kar icin uretilecek”. Rothbard, felsefesini mutlakiyetci dogal hukuk temellerine dayandiriyor ama ayni zamanda anarko-kapitalizmin neden pragmatik gerekcelerle tercih edildigini dusundugune dair ekonomik aciklamalar da yapiyor. Friedman, mutlakiyetci bir haklar teorisyeni olmadigini, ayni zamanda “faydaci” olmadigini soyluyor, ancak “faydaci argumanlarin veya daha genel olarak sonuccu argumanlarin genellikle liberter gorusleri savunmanin en iyi yolu olduguna” inaniyor.Hans-Hermann Hoppe, bu arada Rothbard’in dogal hukuk yaklasimina daha yakin olan “ozel mulkiyet anarsizmi”temeli icin “argumantasyon etigi”ni kullanir. ALİNTİ ~

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereğince sitemizde telif hakkı bulunan mp3,video v.b. eserlerin paylaşımı yasaktır. Yasal işlem olması halinde paylaşan kişi yada kişilerin bilgileri gerekli kuruma verilecektir.