Dualizm Nedir? - IRCDefteri

CeReN · 26.Kasım.2022

Metafizikte dualizm, iki tur gerceklik oldugu inancidir: maddi (fiziksel) ve maddi olmayan (ruhsal). Zihin Felsefesi’nde Dualizm, zihin ve bedenin kategorik bir sekilde birbirinden ayri oldugu ve zihinsel fenomenlerin bazi acilardan dogasi geregi fiziksel olmadigi pozisyonudur.
(Hem metafizik bir kavram olarak hem de Zihin Felsefesi acisindan) cesitli Monizm turleri (Fizikalizm ve Idealizm dahil) ve nihayetinde sadece iki degil, bircok toz turu oldugunu savunan Cogulculuk ile karsilastirilabilir.
Dualizm, felsefi egitim almamis insanlarin buyuk cogunlugunun sagduyu sezgilerine hitap eder ve zihinsel ve fiziksel, cogu insana oldukca farkli ve belki de uzlastirilamaz ozelliklere sahipmis gibi gorunur. Zihinsel olaylarin belirli bir oznel niteligi vardir (qualia veya “seylerin bize gorundugu sekli” olarak bilinir), oysa fiziksel olaylarin yoktur. Dualizm elestirmenleri, tamamen maddi olmayan bir seyin tamamen maddi bir seyi nasil etkileyebilecegini sIk sIk sormuslardir (nedensel etkilesim sorunu). Modern bilimden elde edilen bilgilerle, eger varsa, sinirbilimcilerin cok azi dualist bir pozisyon almayi dusunur ve Fizikalizm gibi Monist inanclar artik felsefe alaninda cok daha yaygindir.
Dualizm Tarihi
Dualizm, Platon ve Aristoteles’e ve ayrica Hindu felsefesinin ilk Sankhya ve Yoga okullarina kadar izlenebilir.Dualizm Nedir?
Platon ilk olarak, dunyada algiladigimiz nesnelerin ve diger fenomenlerin sadece golgelerden baska bir sey olmadigi, farkli ve maddi olmayan tozler olan unlu Formlar Teorisini formule etti. Aklin bu evrensel kavramlara veya fikirlere erisebilmesi icin zihnin kendisinin fiziksel olmayan, maddi olmayan bir varlik olmasi gerektigini savundu.
Aristoteles, aklin belirli bir maddi organ (veya onun bir parcasi) olmasi durumunda, yalnizca belirli turden bilgileri almakla sinirli olacagini savundu (tipki gozun gorsel verileri almakla sinirli olmasi gibi). Akil, her turlu veriyi almaya ve uzerinde dusunmeye muktedir olduguna gore, fiziksel bir organ olmamasi ve dolayisiyla maddi olmamasi gerekir.
Neo-Platonik Hiristiyanlar, Platon’un Formlarini ruhlarla ozdeslestirdiler ve ruhun her bir insanin ozu olduguna, bedenin ise bu ebedi fenomenlerin sadece bir golgesi veya kopyasi olduguna inandilar. Aziz Thomas Aquinas’a gore ruh hala insanin ozuydu, ancak Aristoteles’in onerisine benzer sekilde, bir kisinin ancak insan vucudundaki tezahuru yoluyla bir kisi oldugu soylenebilirdi.
Bununla birlikte, Dualizm en kesin olarak 17. Yuzyilda René Descartes tarafindan formule edildi. Descartes, zihin-beden problemini bugunku haliyle formule eden ve zihni bilinc ve oz-farkindalikla acikca ozdeslestiren ve bunu zekanin fiziksel merkezi olan beyinden ayiran ilk kisiydi. Bir bedeni olup olmadigindan suphe edebilecegini fark etti (ruyasinda goruyor olabilirdi ya da kotu bir iblis tarafindan yaratilmis bir yanilsama olabilirdi), ama bir zihni olup olmadigindan suphe edemiyordu, bu da ona sunu dusundurdu: zihin ve beden farkli seyler olmalidir. Bununla birlikte, maddi olmayan zihin ve maddi beden, ontolojik olarak farkli tozler olmakla birlikte, epifiz bezi araciligiyla belirsiz bir sekilde nedensel olarak etkilesime girer.

Dualizm Turleri
1- Madde Dualizmi (veya Kartezyen Dualizm), zihnin bagimsiz olarak var olan bir madde oldugunu savunur – zihinsel uzayda genislemeye sahip degildir ve materyal dusunemez. Bu, Descartes tarafindan en unlu sekilde savunulan Dualizm turudur ve olumsuz ruhlarin fiziksel dunyadan farkli, bagimsiz bir varolus “alemi” isgal ettigini iddia eden cogu teolojiyle uyumludur.
2- Ozellik Dualizmi (bazen Belirtec Fizikalizmi olarak da bilinir), zihnin beyinden cikan bir grup bagimsiz ozellik oldugunu, ancak bunun ayri bir madde olmadigini savunur. Boylece, madde uygun sekilde organize edildiginde (yani yasayan insan vucudunun organize oldugu sekilde), zihinsel ozellikler ortaya cikar.
3- Yuklem Dualizmi, dunyayi anlamlandirmak icin birden fazla yuklemin (bir onermenin konusunu nasil tanimladigimizin) gerekli oldugunu ve yasadigimiz psIkolojik deneyimlerin, dogal fiziksel yuklemler acisindan yeniden tanimlanamayacagini (veya onlara indirgenemeyecegini) savunur.
4- Epistemolojik Dualizm (Temsilcilik veya Dolayli Gercekcilik olarak da bilinir), Epistemolojide, bilincli deneyimde gordugumuz dunyanin gercek dunyanin kendisi olmadigi, yalnizca o dunyanin icsel bir temsildeki minyatur bir sanal gerceklik kopyasi oldugu gorusudur.

ALİNTİ ~

26.Kasım.2022	#1
Çevrimdışı CeReN Bizimsohbet.net	Dualizm Nedir? Metafizikte dualizm, iki tur gerceklik oldugu inancidir: maddi (fiziksel) ve maddi olmayan (ruhsal). Zihin Felsefesi’nde Dualizm, zihin ve bedenin kategorik bir sekilde birbirinden ayri oldugu ve zihinsel fenomenlerin bazi acilardan dogasi geregi fiziksel olmadigi pozisyonudur. (Hem metafizik bir kavram olarak hem de Zihin Felsefesi acisindan) cesitli Monizm turleri (Fizikalizm ve Idealizm dahil) ve nihayetinde sadece iki degil, bircok toz turu oldugunu savunan Cogulculuk ile karsilastirilabilir. Dualizm, felsefi egitim almamis insanlarin buyuk cogunlugunun sagduyu sezgilerine hitap eder ve zihinsel ve fiziksel, cogu insana oldukca farkli ve belki de uzlastirilamaz ozelliklere sahipmis gibi gorunur. Zihinsel olaylarin belirli bir oznel niteligi vardir (qualia veya “seylerin bize gorundugu sekli” olarak bilinir), oysa fiziksel olaylarin yoktur. Dualizm elestirmenleri, tamamen maddi olmayan bir seyin tamamen maddi bir seyi nasil etkileyebilecegini sIk sIk sormuslardir (nedensel etkilesim sorunu). Modern bilimden elde edilen bilgilerle, eger varsa, sinirbilimcilerin cok azi dualist bir pozisyon almayi dusunur ve Fizikalizm gibi Monist inanclar artik felsefe alaninda cok daha yaygindir. Dualizm Tarihi Dualizm, Platon ve Aristoteles’e ve ayrica Hindu felsefesinin ilk Sankhya ve Yoga okullarina kadar izlenebilir.Dualizm Nedir? Platon ilk olarak, dunyada algiladigimiz nesnelerin ve diger fenomenlerin sadece golgelerden baska bir sey olmadigi, farkli ve maddi olmayan tozler olan unlu Formlar Teorisini formule etti. Aklin bu evrensel kavramlara veya fikirlere erisebilmesi icin zihnin kendisinin fiziksel olmayan, maddi olmayan bir varlik olmasi gerektigini savundu. Aristoteles, aklin belirli bir maddi organ (veya onun bir parcasi) olmasi durumunda, yalnizca belirli turden bilgileri almakla sinirli olacagini savundu (tipki gozun gorsel verileri almakla sinirli olmasi gibi). Akil, her turlu veriyi almaya ve uzerinde dusunmeye muktedir olduguna gore, fiziksel bir organ olmamasi ve dolayisiyla maddi olmamasi gerekir. Neo-Platonik Hiristiyanlar, Platon’un Formlarini ruhlarla ozdeslestirdiler ve ruhun her bir insanin ozu olduguna, bedenin ise bu ebedi fenomenlerin sadece bir golgesi veya kopyasi olduguna inandilar. Aziz Thomas Aquinas’a gore ruh hala insanin ozuydu, ancak Aristoteles’in onerisine benzer sekilde, bir kisinin ancak insan vucudundaki tezahuru yoluyla bir kisi oldugu soylenebilirdi. Bununla birlikte, Dualizm en kesin olarak 17. Yuzyilda René Descartes tarafindan formule edildi. Descartes, zihin-beden problemini bugunku haliyle formule eden ve zihni bilinc ve oz-farkindalikla acikca ozdeslestiren ve bunu zekanin fiziksel merkezi olan beyinden ayiran ilk kisiydi. Bir bedeni olup olmadigindan suphe edebilecegini fark etti (ruyasinda goruyor olabilirdi ya da kotu bir iblis tarafindan yaratilmis bir yanilsama olabilirdi), ama bir zihni olup olmadigindan suphe edemiyordu, bu da ona sunu dusundurdu: zihin ve beden farkli seyler olmalidir. Bununla birlikte, maddi olmayan zihin ve maddi beden, ontolojik olarak farkli tozler olmakla birlikte, epifiz bezi araciligiyla belirsiz bir sekilde nedensel olarak etkilesime girer. Dualizm Turleri 1- Madde Dualizmi (veya Kartezyen Dualizm), zihnin bagimsiz olarak var olan bir madde oldugunu savunur – zihinsel uzayda genislemeye sahip degildir ve materyal dusunemez. Bu, Descartes tarafindan en unlu sekilde savunulan Dualizm turudur ve olumsuz ruhlarin fiziksel dunyadan farkli, bagimsiz bir varolus “alemi” isgal ettigini iddia eden cogu teolojiyle uyumludur. 2- Ozellik Dualizmi (bazen Belirtec Fizikalizmi olarak da bilinir), zihnin beyinden cikan bir grup bagimsiz ozellik oldugunu, ancak bunun ayri bir madde olmadigini savunur. Boylece, madde uygun sekilde organize edildiginde (yani yasayan insan vucudunun organize oldugu sekilde), zihinsel ozellikler ortaya cikar. 3- Yuklem Dualizmi, dunyayi anlamlandirmak icin birden fazla yuklemin (bir onermenin konusunu nasil tanimladigimizin) gerekli oldugunu ve yasadigimiz psIkolojik deneyimlerin, dogal fiziksel yuklemler acisindan yeniden tanimlanamayacagini (veya onlara indirgenemeyecegini) savunur. 4- Epistemolojik Dualizm (Temsilcilik veya Dolayli Gercekcilik olarak da bilinir), Epistemolojide, bilincli deneyimde gordugumuz dunyanin gercek dunyanin kendisi olmadigi, yalnizca o dunyanin icsel bir temsildeki minyatur bir sanal gerceklik kopyasi oldugu gorusudur. ALİNTİ ~

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereğince sitemizde telif hakkı bulunan mp3,video v.b. eserlerin paylaşımı yasaktır. Yasal işlem olması halinde paylaşan kişi yada kişilerin bilgileri gerekli kuruma verilecektir.