Epistemoloji Nedir? - IRCDefteri

CeReN · 23.Kasım.2022

Epistemoloji, insan bilgisinin olasiligi ve kapsami ile ilgilenen bir felsefe dalidir. Yunanca ‘bilgi’ anlamina gelen episteme’den turetilen epistemoloji, insanlarin kolektif cabalarina katkida bulunan her bilimsel disiplini ilgilendirir. Epistemolojik teoriler, insan bilgisinin dogasini, kokenlerini ve sinirlarini kesfetmeye calisir.

Medeniyetin baslangicindan beri her filozofun bir dereceye kadar epistemoloji ile ilgilendigini soylemek guvenlidir. Felsefe, tanimi geregi bilgelik sevgisi veya gercek bilgi arayisidir. Filozoflar dikkatli bir incelemeyle hakikati inanctan ve gorunuslerden ayirmaya calisirlar. Epistemoloji, gercek bilgi olarak kabul ettigimiz sey icin bir temel saglamayi amaclar.

Platon ve Aristoteles gibi en onemli filozoflarin cogu, bilginin mumkun oldugunu savundu. Epistemolojileri, gorunus ve gerceklik arasinda net bir ayrim yapma yetenegine dayaniyordu. Platon icin bu epistemoloji, formlar teorisi araciligiyla unlu bir sekilde resmedildi. Aristoteles’in epistemolojisi, gercek bilgiye akil ve mantigin uygulanmasiyla birlikte neden ve sonucun incelenmesi yoluyla ulasilabilecegiydi.
Diger antik felsefi okullar, ozellikle supheciler, herhangi bir bilginin imkansiz oldugunu ilan ettiler. Onlar icin bilgi dedigimiz sey, en iyi ihtimalle sadece inanc olarak kabul edilir. Baska bir deyisle, hicbir seyin gorundugu gibi oldugundan asla emin olamayiz. Suphecilerin epistemolojisi, bilginin aslinda mumkun oldugu fikrine bagli olan stoacilar gibi diger felsefe okullarindan da buyuk bir tepki ortaya cikardi.
Suphecilik antik Yunan’in bir urunu olmasina ragmen, Aydinlanma’nin baslangicinda 16. yuzyil Epistemoloji Nedir?Avrupa’sinda bir canlanma yasadi. Orta Cag’in genel cehaletinden bikan unlu filozof Renee Descartes, gercek bilginin olasiliginin kanitini saglayan bir epistemoloji olusturmaya calisti. Descartes ise suphecinin hicbir sey bilmedigimiz durusunu benimseyerek basladi. Akli, daha onceki tum bilgilerini sadece bir inanc olarak kabul ederek, mantiksal olarak curutulemeyecek en basit, temel veya gerekli gercegi kesfetmekte ozgurdu. Buna “suphe yontemi” adini verdi.

Descartes, tum deneyiminin algilari tarafindan carpitilabilecegi olasiligi nedeniyle hemen hemen her seyden suphe edebilecegini kesfettikten sonra cesaretini kirdi. Fiziksel duyularindan kaynaklanan her duyum onu pekala aldatiyor olabilir. En sonunda, aldatilabilmesi icin bir zihne sahip olmasi ve dusunen bir varlik olmasi gerektigini kesfetti ya da unlu bir ifadeyle: Cogito Ergo Sum ya da Dusunuyorum, oyleyse varim. Dusunebildigi icin var oldugunu kesin olarak bilebilecegi sonucuna vardi. Descartes icin bu gercek, bilginin imkanini tesis eden bir epistemolojinin baslangiciydi.

ALİNTİ ~

23.Kasım.2022	#1
Çevrimdışı CeReN Bizimsohbet.net	Epistemoloji Nedir? Epistemoloji, insan bilgisinin olasiligi ve kapsami ile ilgilenen bir felsefe dalidir. Yunanca ‘bilgi’ anlamina gelen episteme’den turetilen epistemoloji, insanlarin kolektif cabalarina katkida bulunan her bilimsel disiplini ilgilendirir. Epistemolojik teoriler, insan bilgisinin dogasini, kokenlerini ve sinirlarini kesfetmeye calisir. Medeniyetin baslangicindan beri her filozofun bir dereceye kadar epistemoloji ile ilgilendigini soylemek guvenlidir. Felsefe, tanimi geregi bilgelik sevgisi veya gercek bilgi arayisidir. Filozoflar dikkatli bir incelemeyle hakikati inanctan ve gorunuslerden ayirmaya calisirlar. Epistemoloji, gercek bilgi olarak kabul ettigimiz sey icin bir temel saglamayi amaclar. Platon ve Aristoteles gibi en onemli filozoflarin cogu, bilginin mumkun oldugunu savundu. Epistemolojileri, gorunus ve gerceklik arasinda net bir ayrim yapma yetenegine dayaniyordu. Platon icin bu epistemoloji, formlar teorisi araciligiyla unlu bir sekilde resmedildi. Aristoteles’in epistemolojisi, gercek bilgiye akil ve mantigin uygulanmasiyla birlikte neden ve sonucun incelenmesi yoluyla ulasilabilecegiydi. Diger antik felsefi okullar, ozellikle supheciler, herhangi bir bilginin imkansiz oldugunu ilan ettiler. Onlar icin bilgi dedigimiz sey, en iyi ihtimalle sadece inanc olarak kabul edilir. Baska bir deyisle, hicbir seyin gorundugu gibi oldugundan asla emin olamayiz. Suphecilerin epistemolojisi, bilginin aslinda mumkun oldugu fikrine bagli olan stoacilar gibi diger felsefe okullarindan da buyuk bir tepki ortaya cikardi. Suphecilik antik Yunan’in bir urunu olmasina ragmen, Aydinlanma’nin baslangicinda 16. yuzyil Epistemoloji Nedir?Avrupa’sinda bir canlanma yasadi. Orta Cag’in genel cehaletinden bikan unlu filozof Renee Descartes, gercek bilginin olasiliginin kanitini saglayan bir epistemoloji olusturmaya calisti. Descartes ise suphecinin hicbir sey bilmedigimiz durusunu benimseyerek basladi. Akli, daha onceki tum bilgilerini sadece bir inanc olarak kabul ederek, mantiksal olarak curutulemeyecek en basit, temel veya gerekli gercegi kesfetmekte ozgurdu. Buna “suphe yontemi” adini verdi. Descartes, tum deneyiminin algilari tarafindan carpitilabilecegi olasiligi nedeniyle hemen hemen her seyden suphe edebilecegini kesfettikten sonra cesaretini kirdi. Fiziksel duyularindan kaynaklanan her duyum onu pekala aldatiyor olabilir. En sonunda, aldatilabilmesi icin bir zihne sahip olmasi ve dusunen bir varlik olmasi gerektigini kesfetti ya da unlu bir ifadeyle: Cogito Ergo Sum ya da Dusunuyorum, oyleyse varim. Dusunebildigi icin var oldugunu kesin olarak bilebilecegi sonucuna vardi. Descartes icin bu gercek, bilginin imkanini tesis eden bir epistemolojinin baslangiciydi. ALİNTİ ~

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereğince sitemizde telif hakkı bulunan mp3,video v.b. eserlerin paylaşımı yasaktır. Yasal işlem olması halinde paylaşan kişi yada kişilerin bilgileri gerekli kuruma verilecektir.