IRCDefteri - En İyi IRCForum Sayfasi
  SohbetYaz.Com


 Kayıt ol  Bugünkü Mesajlar  Arama

Etiketlenen üyelerin listesi

1Beğeni(ler)
  • 1 gönderen CeReN

Yeni Konu Aç Cevapla
 
LinkBack Seçenekler Arama Stil
Alt 22.Eylül.2022   #1
Çevrimdışı
Bizimsohbet.net
Safra Asidi Ve Sindirimi


Safranin bilesenlerinden biri olan safra asidi sindirim sisteminde uygun bir sekilde islenmedigi zaman ishal meydana gelir. Buna safra asidi ishali denir. Durum kroniklesebilir. Safra, iki temel islevi olan sari-Safra Asidi Ishali, Nedenleri ve Tedavi Sekilleriyesil renkli bir vucut sivisidir. Karaciger ozel hucreler kullanarak safra uretir. Safra kanallari safrayi toplar. Daha sonra karaciger kanalindan gecerek safra kesesindeki sistik kanala katilir ve ortak safra kanali olur. Sindirim sureci boyunca, safranin yaklasIk yarisi karacigerin hemen altinda bulunan kucuk bir organ olan safra kesesinde depolanir. Safra, lipid (yag) sindiriminin gerceklestigi ince bagirsaga salgilanir ve yaglarin parcalanmasina yardimci olur. Ayrica sindirim sistemindeki atiklari da disari tasir. Safrada, yiyeceklerdeki yagi parcalayan, emen ve atilmak uzere diskiya tasiyan bir tuz bileseni vardir.

Safra Asidi Ishalinin Nedenleri
Ince bagirsagin son kismi olan ileum mukozasindan safranin %95 kadari geri emilerek kan dolasimina katilir ve karacigere geri doner. Safra kesesi genellikle kisinin yedigi yiyecege bagli olarak (yag icerigini parcalamak icin) dogru seviyelerde safra salgilar. Ancak bazen vucut cok fazla safra uretir veya onu dogru kullanamaz, bu da safra asidi ishalinin sebebi olan safra asidi emilim bozukluguna (malabsorpsiyonuna) neden olur. Cok fazla safra asidinin kolona girmesi bagirsaktaki sivi miktarinin artmasina, sulu bagirsak hareketlerine, tuvalete gitmeyi gerektiren bir aciliyet duygusuna, inkontinansa (diski kacirmaya) veya sizintiya yol acar. Safra asidi ishali kronik, kansiz, sulu bir ishaldir. Bazi arastirmalar, safra asidi ishalinin mutlaka malabsorpsiyondan kaynaklanmadigini, safra asitlerinin fazla uretiminin de ishale sebep olabilecegini gostermektedir. Ince bagirsagin son kismiyla ilgili (ileal) hastaliklar, chorn gibi hastaliklarin tedavisi icin yapilan cerrahi islemler, safra kesesinin ameliyatla alinmasi (kolesistektomi), SIBO denilen ince bagirsaklardaki bakterilerin asiri uremesi, pankreas yetmezligi, kanserin tedavisinde kullanilan radyasyon, ameliyatla bir bolumunun alinmasi sonucu ince bagirsagin kisalmasi gibi durumlar safra asidi ishalinin gelismesini saglayabilir. Tip 2 diyabetin tedavisinde kullanilan metformin dahil bazi ilaclarin da etkisi olabilir.

IBS-D veya Fonksiyonel Ishal
Safra asidi ishal (diyare) ile baglantili olsa da kronik ishalin bir nedeni olarak yeterince taninmamakta ve yeterince teshis edilmemektedir. Kronik diyare veya IBS-D ( irritabl bagirsak sendromunun ishalli turu) teshisi konan kisilerin yaklasIk ucte birinde safra asidi emilim bozuklugu da vardir. Mikroskobik kolit olarak da adlandirilan kalin bagirsak iltihabi olan kisilerin yaklasIk %35’i safra asidi malabsorpsiyonundan etkilenir. Ancak ishal teshisi konulurken safra asidi emilim bozuklugu sIklikla unutulur.

Safra Asidi Ishalinin Teshisi
Safra asidi ishali uc degisIk tipte olabilir. Tipler nedenlere baglidir.
Tip 1: Bagirsagin son kismiyla ilgili sorunlardan (bir hastaliktan ya da bir bolumunun cikarilmis olmasindan) kaynaklanir.
Tip 2: Nedeni bilinmeyen, idiyopatik ishal durumudur.
Tip 3: Sindirim sisteminin baska hastaliklarinin sonuclarindan kaynaklanir.
Safra asidi ishalinin teshisinde kullanilan bazi testler sunlardir:
SeHCAT Testi
Safra asidi ishaline ABD disindaki ulkelerde cogunlukla 75-selenyum homotaurokolik asit (SeHCAT) adi verilen test araciligiyla tani koyulur. Testi gerceklestirmek icin hastaya SeHCAT ( sentetik, radyoaktif bir safra asidi) icerikli bir kapsul yutturulur ve 1-2 saat sonra bir taramadan gecirilir. Aradan bir hafta gectikten sonra ikinci test yapilir. Yapilan test, safra asitlerinin ince bagirsakta ne kadar tutuldugunu gosterir. Safra asidinin tutulma oraninin yuzde 15’in altinda olmasi safra asidi malabsorpsiyonunu gosterir. Basit ve iyi tolere edilen bir testtir.
Serum 7alfaC4 veya 7alfaHCO Testi
Ishalli Irritabl bagirsak sendromundan (IBS-D) yakinan hastalarda safra asidi malabsorpsiyon taramasidir. Doktor hastadan oruc tutmasini veya bir sure yemeyi birakmasini (en az 12 saat) ister ve diskida (sabah ornegi tercih edilir) artan safra asidini ortaya cikarmak icin tasarlanmis bir serum (7alfaC4) kullanir. Bu testin dezavantaji, karaciger hastaligi ya da fonksiyon bozuklugu varsa veya hasta safra asidi sekestranlari ve statin aliyorsa yanlis pozitif veya yanlis negatif sonuc alinabilmesidir.
Fekal Safra Asidi Testi
ABD’de SeHCAT testi yapilmadigi icin safra asidi ishalinin teshisi icin diski testi kullanilir. Fekal safra asidi testinde kolonda bulunan safra asitlerinin olcumu icin iki gunluk (48 saatlik) diski toplanmasi gerekir.
Ilac Denemesi
Doktorlarin bir kismi ishalin tedavisi icin ilaclar dener. Denenen ilac ile semptomlar duzelirse safra asidi ishali teshisi koyulur.

Safra Asidi Ishalinin Tedavisi
Safra asidi ishali ilaclarla tedavi edilebilir. Gerekli durumlarda cozum ameliyattir. Hastalardan diyet degisIklikleri yapmasi da istenebilir.
Ilac tedavisi
Safra asidi ishali eger tanimlanabilen bir durumun sonucu ise hastaligin kendisi tedavi edilir. Neden belirlenememisse (idiyopatik) safra asidi ishalinin tedavisi icin cogunlukla safra asidi baglayicilari (sekestranlar) denilen bazi ilaclar (kolestiramin, kolesevelam ve kolestipol) kullanilir. En sIk kullanilan baglayici kolestiramindir ve etkisi iyidir. Bu ilac sinifinin tedavide basarili olamamasi durumunda kolesevelam kullanilir ve etkili olur.
Safra asidine baglanan ve kalin bagirsaktaki etkilerini azaltan, semptomlari tedavi eden baglayici ilaclar FDA tarafindan onaylidir. Hastalarin bircogu bu ilaclari tolere edemez ve kabizlik, mide gurultusu, mideSafra Asidi Ishali, Nedenleri ve Tedavi Sekilleri bulantisi, gaz, siskinlik ve sindirim sistemini ilgilendiren baska semptomlar ortaya cikar. Tani koyulmamis hastalar yan etkiler nedeniyle tedaviyi kesebilir. Yine de bu ilaclardan biri kullaniliyorsa dogru doz icin doktorla diyalog surdurulmelidir. Bu ilac gruplari kullanilan baska ilaclarin emilmesini de etkileyebilir. Bu yuzden kullanilan diger ilaclardan 4-6 saat once ya da sonra alinmalari onerilir.

Ameliyat
Yasam tarzi degisIklikleri ve ilaclar belirtilere yardimci olmazsa, doktor safra kesesini cikarmak icin ameliyat onerebilir. Ek olarak, bu ameliyat asagidakileri cozmek icin kullanilabilir:
-Safra kesesinde kolelitiazis olarak da bilinen safra taslari
-Koledokolitiazis olarak da bilinen safra kanalindaki safra taslari
-Kolesistit olarak da bilinen safra kesesi iltihabi
-Safra kesesini cevreleyen dokuyu etkileyen kalici polipler
-Pankreatit olarak da bilinen pankreas iltihabi
Safra kesesinin cikarilmasiyla ilgili cerrahi prosedure kolesistektomi denir. Bir cerrah, safra kesesini cikarmak icin minimal invaziv insizyonlar yapar. Kolesistektomi genellikle dusuk riskli bir islemdir. Cogu insan, bir izleme periyodundan sonra ayni gun eve gider. Cerrahin daha buyuk bir kesi yapmasi gerekiyorsa, daha uzun bir iyilesme zaman cizelgesi olabilir.

Diyet DegisIklikleri
Safra asidi uretimine yardimci olacak ozel bir diyet yoktur ancak gidalardaki yaglari parcalamak icin safra salgilanmasi nedeniyle, diyette daha az yag tuketmek yardimci olabilir. Yagli yiyeceklerden ve yagli soslardan kacinmak onemlidir. Dusuk yagli bir diyette gunde 40 gr’dan az yag alinmalidir. Bu, gunde sadece 3 cay kasigi tereyagi, ekmege surulebilen baska bir yag veya yemeklik yag alinabilecegi anlamina gelir. Kizartmalardan kacinilmalidir, bunun yerine yiyecekler izgarada pisirilebilir, haslanabilir veya buharda pisirilebilir. Yagsiz et, yagi veya derisi alinmis eti secilmeli ve daha az yagli sut urunleri (ornegin: yarim yagli veya yagsiz sut, az yagli peynirler ve yagsiz tatlilar ve yogurt) kullanilmalidir. Sabirli olunursa tedavi ve iyilesme sonunda en sevilen yagli yiyeceklerin tumunun tadi tekrar cikarilabilir fakat kisa vadede safra yolunun iyilesmesi icin yag kesilmelidir. Hasta ne yiyeceginden emin degilse bir diyetisyene basvurabilir. Diyetisyenler, yuksek yagli yiyeceklere alternatif yiyeceklerin arastirilmasina, yagli yiyeceklerin az yagli veya yagsiz yiyeceklerle degistirilmesine yardimci olabilir. Yemek yemeden once eger paketli bir urunse etiketler kontrol edilmelidir. Hastalar porsiyon boyutlarini buyuk tutmamali, fazla yemek yememelidir. Ayrica hastalar daha fazla lif yiyerek diskiyi toplayabilir. Bir kerede cok fazla lif kramp ve gaza neden olabilir. Bagirsak hareketlerinin durumunu normallestirmek icin diyete bir veya iki hafta icinde yavasca daha fazla lif eklenmelidir.

Ozet olarak, safra asidi malabsorpsiyonu ya da buna bagli safra asidi ishali, kisilerin gunluk yasami uzerinde olumsuz etkilere sebep olabilir. Bagirsak hareketlerindeki artis nedeniyle gunluk hayat, seyahat, ev disinda zaman gecirilmesi gibi durumlar sinirlanir. Bazi insanlar gunde 10 defadan fazla ishal nobeti gecirir ve tuvaletten cok uzakta olacak iseler disari cikmak konusunda gergin olurlar. Ishal uzun suredir devam ediyorsa bazi insanlar ishal nedeniyle kilo vermeye basladiklarini fark eder. B12 Vitamini ayni Safra Asidi Ishali, Nedenleri ve Tedavi Sekillerizamanda bagirsagin ayni bolumunde (terminal ileum) emildigi icin safra tuzu ishali olan kisiler B12 Vitamini eksIkliginden muzdarip olabilirler ve hastanelerde basit bir kan testi ile B12 vitamini seviyesi kontrol edilebilir. Safra asidi ishalinde kroniklesme gorulebilir. Dogru teshis edilemeyebilir. Ishalin veya diyarenin eslik ettigi ya da baskin oldugu irritabl (huzursuz) bagirsak sendromunun (IBS-D) asil sebebi safra asidinin emilmesindeki bozukluk olabilir. ABD disindaki ulkelerde ishale neden olan safra asidi malabsorpsiyonu (emilim bozuklugu) cogunlukla SeHCAT testi ile teshis edilir. Safra asidi malabsorpsiyonu ilaclarla tedavi edilebilmektedir.


ALİNTİ ~
Haje bunu beğendi.

Konu Emre tarafından (22.Eylül.2022 Saat 13:41 ) değiştirilmiştir.
  Alıntı ile Cevapla

IRCForumda.Net Reklamlar
sohbet isami sohbet
Cevapla



Yetkileriniz
Konu Acma Yetkiniz Yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok

BB code is Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı
Trackbacks are Kapalı
Pingbacks are Açık
Refbacks are Açık