Cuce Marmoset Nasil Bir Canlidir? - IRCDefteri

CeReN · 08.Ağustos.2022

Cuce marmoset olarak bilinen Callithrix pygmaea, Bolivya, Brezilya, Kolombiya, Ekvador ve Peru’ya ozgu bir Yeni Dunya maymun turudur. Menzili guney Kolombiya ve guneydogu Peru’nun And daglarinin eteklerinde uzanir ve doguya dogru kuzey Bolivya uzerinden ve Brezilya’nin Amazon Havzasi’na ulasir. Takson iki alt ture ayrilir: Callithrix pygmaea niveiventris ve pygmaea pygmaea. Dogu cuce marmosetleri, C. s. niveiventris , Rio Solimões, Rio Purus, Rio Madeira ve Andes tarafindan sinirlandirilmistir. Bati cuce marmosetleri (C. p. pygmaea) Rio Solimões ve Rio Caquetá arasinda bulunur.Cuce Marmoset Nasil Bir Canlidir?

Pigme marmosetler, daha dusuk kotlarda cok katmanli nehir kenari ormanlarinda gelisir. Genellikle ormanin ust katmanlarindan ziyade alt katmanin dikey bolgelerinde yasarlar. Hem orman tabanindan hem de yerden yaklasIk 18 m’den daha yuksek yuksekliklerden kacinirlar. Ikincil ormanlarda yasayan cuce marmosetler de gozlenmistir.

Pigme marmosetler, ortalama vucut uzunlugu 13cm olan en kucuk maymunlardir. Bir kat devetuyu ve gri kurk, bas ve sirtta sari, yesil ve/veya siyah renklerle isaretlenir. Bebeklerin baslangicta gri kafalari sari paltolari vardir, ancak yetiskin paternini yasamin ilk ayinda sergilerler. Pigme marmosetler cinsel olarak dimorfik olarak kabul edilmese de, disiler erkeklerden biraz daha agir olabilir. Yuz ve boyun cevresinde daha uzun saclar C. pygmaea’ya neden olur. Aslan benzeri bir yele gorunumune sahiptir. Arka bacaklari on ayaklarindan daha uzundur ve parmaklarinda tegula olarak bilinen penceleri vardir. Halusler, toynakli olarak bilinen duz tirnaklara sahip olduklari icin bir istisnadir. Tipik olarak siyah bantlarla isaretlenmis ortalama yetiskin kuyrugunun uzunlugu yaklasIk 20 cm’dir. Pigme marmoset kesici disleri uzun ve keskindir, muhtemelen dis eti ve ozsuyu diyetlerine uyum saglar. Benzer dogu ve bati alt turlerini ayirt etmek zordur, ancak bazen farkli ventral sac rengi sergilerler.

Bir yasindaki Pigme Marmoset’in ortalama kutlesi 124gr (4,37oz)dir. Ortalama uzunlugu 13cm, ortalama bazal metabolizma hizi 0,599 Watt dir.

C. pygmaea gruplari genellikle 2 ila 6 bireyden olusur, genellikle yavrulariyla birlikte yetiskin bir erkek ve disi olarak yasarlar. Pigme marmosetler genellikle tek esli olarak kabul edilir; baskin erkeklerin, ureme disilerine ozel erisimi agresif bir sekilde surdurdugu bile gozlemlenmistir. Bununla birlikte, cok erkekli gruplarda poliandri gozlemlenmistir. Disiler gozle gorulur yumurtlama belirtileri gostermezler, ancak vahsi cuce marmoset calismalari, disilerin ureme durumlarini koku alma ipuclari ve/veya davranislar yoluyla erkeklere iletebilecegini ileri surmustur. Pigme marmosetlerde yetiskin erkek sayisi ile yavru sayisi arasinda bir iliski gozlenmemistir.

Disi cuce marmosetler 1 ila 3 yavru dogurabilir, ancak cogu zaman cift yumurta ikizleri dogurur. Dogumdan yaklasIk 3 hafta sonra disiler, ciftlesmenin gerceklestigi dogum sonrasi kizginlik donemine girerler. YaklasIk 4,5 aylik bir gebelik suresi ile bu sistem, her 5 ila 6 ayda bir baskin erkek ve baskin kadindan ortalama olarak bir dizi ikiz uretir. Pigme marmosetlerin bebek bakimi konusunda son derece isbirlikci bir sistemi vardir ve grup basina sadece bir baskin disi yavru uretir. Yeni dogan cuce marmosetler yaklasIk 16 g agirligindadir. YaklasIk 3 ay emzirdikten ve bir yildan bir bucuk yila kadar cinsel olgunluga ulastiktan sonra, 2 yas civarinda yetiskin agirliklarina ulasirlar. Callithrix pygmaea, cinsel baglamda, kadinlarda genital gorunum ve erkeklerde dil cikintisi ve titresme sergiledigi bilinen tek callitrichine’dir .

Bir yasindaki Pigme Marmoset’in ureme araligi, dogumdan yaklasIk 3 hafta sonra meydana gelen ve her 5 ila 6 ayda bir yavru ureten disinin dogum sonrasi kizginligi sirasidir. Pigme marmosetlerde ureme bir mevsimle sinirli gorunmemistir. Ortlalam 1 ila 3 yavru sayisi vardir. Ortalama gebelik suresi 125 gundur. Ortalama sutten kesme yasi 91 gundur. Cinsel veya ureme olgunlugundaki ortalama yasi (kadin) 684 gundur. Erkekte 638 gundur.

Pigme marmosetler, cogu callitrichine gibi ebeveynlik gorevlerini paylasmalariyla taninirlar. Babanin, yeni yavrularin kardeslerinin ve hatta akraba olmayan erkek grup uyelerinin yeni doganlari tasidigi, timar ettigi ve besledigi gozlemlenmistir. Hatta yeni yavrunun ilk 24 saatini takiben baba ve kardesler, belki de ikizlerin anne uzerindeki stresini azaltmak icin, zaman gectikce yavrularin tumunu tasimaktan giderek daha fazla sorumlu olurlar. Alti grup tutsak cuce marmoset ile gozlemlenen bir calismada, baba dogumdan sonraki 4 hafta icinde gruplarin 5’inde tasimanin buyuk cogunlugunu yapmistir.Cuce Marmoset Nasil Bir Canlidir?

Yabani cuce marmosetlerin uzun omurlulugune iliskin veriler sinirlidir; ancak yirtici kuslar, kucuk kedigiller ve tirmanan yilanlar yaygin yirticilardir. Ortak fare tarafindan tasinan lenfositik koriomenenjit virusu (LCMV), 1980’lerden bu yana Kuzey Amerika’da tutsak cuce marmosetler arasinda cok sayida olumcul callitrichid hepatit (CH) salginina neden olmustur.

Pigme marmosetler, tutsaklik halinde ortalama 18.6 yil omre sahiptir. Vahsi yasamda bu omur 11-12 yila kadar duser.

Callithrix pygamaeusarboreal ve gunluk bir yasam tarzina sahiptir. Bireylerin, muhtemelen bir baglanma bicimi olarak birbirlerini timarladiklari bilinmektedir. Bu tur uysal ve dostca etkilesimler yaygin olarak gozlemlenirken, cuce marmosetler, 100 donume kadar olan bolgeleri isaretlemek icin koku bezlerini kullanirlar. Pigme marmosetler, o sirada beslenme kaynaklarina en yakin uyku yerlerini secerler ve tum grup uyeleri, gun dogumundan kisa bir sure sonra uyanir ve cikar. Sosyal aktiviteler, biri uyandiktan sonra, digeri ise ogleden sonra gec saatlerde dinlenmeye giden uyku alanina giden iki beslenme zirvesi arasinda belirgindir. Bolivya’daki yabani cuce marmosetler uzerinde yapilan arastirmalar, beslenirken keskin penceleriyle dikey katmanlara yapismayi tercih ettiklerini gosteriyor.

Pigme marmosetler genellikle yaklasIk 0.1 ila 1 hektarlik bir ev araligi sergilerler.

Pigme marmosetler gorsel ipuclari, kokular ve seslendirmeler yoluyla iletisim kurarlar. Yanaklardaki beyaz lekeler ve burundaki dikey serit gorsel iletisimi kolaylastirir. Pigme marmosetler, 25 ila 100 donum arasinda degisen alanlari isaretlemek icin kokular kullanir. Insan kulagina, cuce marmoset sesleri kus seslerini andirir ve hatta ultrasonik spektruma bile girebilir. Yuksek sesli, acik agizli triller, ornegin saldirgan bir yirtici durumunda oldugu gibi alarm sinyali verir. Cuce marmosetlerin birbirlerini tanimasini saglayan temas cagrilari icin gicirtili, kapali agiz trilleri kullanilir. Yumusak civildama bir boyun egme isaretidir. Yabani marmosetler uzerinde yapilan calismalar, cuce marmosetlerin bulunduklari yerin akustiginin etkilerini uygun sekilde seslendirdigini ileri surmustur.

Callithrix pygmaea, oncelikle sakiz yiyen veya eksudatif bir hayvandir. Cogunlukla agaclardan gelen sakiz, ozsu, recine ve diger salgilarla beslenir. Ozel uzun alt kesici disler, bireylerin agaclara neredeyse Cuce Marmoset Nasil Bir Canlidir?mukemmel dairesel bir delik acmasina olanak tanir. Cogu grup, herhangi bir agacta cuce marmosetlerin olusturdugu en eski deliklerin en altta oldugu gorundugunden, tipik bir beslenme duzeni sergiler. Daha sonra agacta yukari dogru hareket ederler ve agac artik tatmin edici eksudalar vermeyene kadar daha fazla delik olustururlar. Grup daha sonra yeni bir birincil besleme kaynagina tasinir. Bu tur, yalnizca meyveye guvenemeyeceginden, kucuk ev araligi nedeniyle buyuk olcude sakizlara dayanir. Yabani cuce marmoset populasyonlarinin gozlemlenmesi, bu eksudativorlarin beslenmek icin eksuda turlerini rastgele secmedigini gostermistir. Sadece kendi ev araliklarinda en yaygin eksuda turlerini secmezler. Bocekler, ozellikle cekirgeler, salgilardan sonra en cok arzu edilen besin kaynagidir. Pigme marmosetlerin kucuk kertenkeleleri, bazi meyveleri, cicekleri ve orumcekleri de tukettigi bilinmektedir.

Pigme marmosetlerin sari, yesil ve kahverengi tuyleri, orman habitatlarinda bir kamuflaj araci saglar. Pigme marmosetler, potansiyel tehditlere karsi birbirlerini uyarmak icin bir iletisim araci da gelistirmistir. Bununla birlikte, kucuk vucut boyutlari, onlari yirtici kuslar, kucuk kedigiller ve tirmanan yilanlar icin potansiyel bir av haline getirir.

Gorunuse gore bu kucuk primatlarin ekosistemlerinde oynadiklari en buyuk rol, birincil beslenme mekanizmalarini iceriyor, bu yuzden beslendikleri agaclarin sagligini etkileyebilirler. Eksudalarla da beslenen eyer sirtli ve biyikli tamarinler gibi daha buyuk, rekabet halindeki kallitrikinler, daha once acilmis deliklerden yararlanmak icin ana uslerinin etrafinda merkezlendigi agactan daha kucuk cuce marmoset gruplarini yerinden edebilir. Bu tur etkilesimler disinda, C. pygmaea ve diger primatlar arasindaki temas tipik olarak olaysizdir. Ek olarak, karincalar cuce marmoset eksuda agaclarini istila ederek yer degistirmeye zorlayabilir. Pigme marmosetler parazit Toxoplasma gondii’ye karsi hassastir. Tutsak gruplarda olumcul toksoplazmoza yol actigi bilinmektedir.Cuce Marmoset Nasil Bir Canlidir?

Pigme marmosetler evcil hayvan olarak populer olmustur ve uluslararasi ticaret, 1970’lerin sonlarinda CITES Ek I’de yer almalariyla sonuclanmistir. Ancak simdi Ek II’de listeleniyor. IUCN Kirmizi Listesinde en az endise duyulan bir turdur. Bazi yerel populasyonlar habitat kaybindan muzdarip olsa da, tur su anda buyuk bir tehditle karsi karsiya degil.

ALİNTİ ~

08.Ağustos.2022	#1
Çevrimdışı CeReN Bizimsohbet.net	Cuce Marmoset Nasil Bir Canlidir? Cuce marmoset olarak bilinen Callithrix pygmaea, Bolivya, Brezilya, Kolombiya, Ekvador ve Peru’ya ozgu bir Yeni Dunya maymun turudur. Menzili guney Kolombiya ve guneydogu Peru’nun And daglarinin eteklerinde uzanir ve doguya dogru kuzey Bolivya uzerinden ve Brezilya’nin Amazon Havzasi’na ulasir. Takson iki alt ture ayrilir: Callithrix pygmaea niveiventris ve pygmaea pygmaea. Dogu cuce marmosetleri, C. s. niveiventris , Rio Solimões, Rio Purus, Rio Madeira ve Andes tarafindan sinirlandirilmistir. Bati cuce marmosetleri (C. p. pygmaea) Rio Solimões ve Rio Caquetá arasinda bulunur.Cuce Marmoset Nasil Bir Canlidir? Pigme marmosetler, daha dusuk kotlarda cok katmanli nehir kenari ormanlarinda gelisir. Genellikle ormanin ust katmanlarindan ziyade alt katmanin dikey bolgelerinde yasarlar. Hem orman tabanindan hem de yerden yaklasIk 18 m’den daha yuksek yuksekliklerden kacinirlar. Ikincil ormanlarda yasayan cuce marmosetler de gozlenmistir. Pigme marmosetler, ortalama vucut uzunlugu 13cm olan en kucuk maymunlardir. Bir kat devetuyu ve gri kurk, bas ve sirtta sari, yesil ve/veya siyah renklerle isaretlenir. Bebeklerin baslangicta gri kafalari sari paltolari vardir, ancak yetiskin paternini yasamin ilk ayinda sergilerler. Pigme marmosetler cinsel olarak dimorfik olarak kabul edilmese de, disiler erkeklerden biraz daha agir olabilir. Yuz ve boyun cevresinde daha uzun saclar C. pygmaea’ya neden olur. Aslan benzeri bir yele gorunumune sahiptir. Arka bacaklari on ayaklarindan daha uzundur ve parmaklarinda tegula olarak bilinen penceleri vardir. Halusler, toynakli olarak bilinen duz tirnaklara sahip olduklari icin bir istisnadir. Tipik olarak siyah bantlarla isaretlenmis ortalama yetiskin kuyrugunun uzunlugu yaklasIk 20 cm’dir. Pigme marmoset kesici disleri uzun ve keskindir, muhtemelen dis eti ve ozsuyu diyetlerine uyum saglar. Benzer dogu ve bati alt turlerini ayirt etmek zordur, ancak bazen farkli ventral sac rengi sergilerler. Bir yasindaki Pigme Marmoset’in ortalama kutlesi 124gr (4,37oz)dir. Ortalama uzunlugu 13cm, ortalama bazal metabolizma hizi 0,599 Watt dir. C. pygmaea gruplari genellikle 2 ila 6 bireyden olusur, genellikle yavrulariyla birlikte yetiskin bir erkek ve disi olarak yasarlar. Pigme marmosetler genellikle tek esli olarak kabul edilir; baskin erkeklerin, ureme disilerine ozel erisimi agresif bir sekilde surdurdugu bile gozlemlenmistir. Bununla birlikte, cok erkekli gruplarda poliandri gozlemlenmistir. Disiler gozle gorulur yumurtlama belirtileri gostermezler, ancak vahsi cuce marmoset calismalari, disilerin ureme durumlarini koku alma ipuclari ve/veya davranislar yoluyla erkeklere iletebilecegini ileri surmustur. Pigme marmosetlerde yetiskin erkek sayisi ile yavru sayisi arasinda bir iliski gozlenmemistir. Disi cuce marmosetler 1 ila 3 yavru dogurabilir, ancak cogu zaman cift yumurta ikizleri dogurur. Dogumdan yaklasIk 3 hafta sonra disiler, ciftlesmenin gerceklestigi dogum sonrasi kizginlik donemine girerler. YaklasIk 4,5 aylik bir gebelik suresi ile bu sistem, her 5 ila 6 ayda bir baskin erkek ve baskin kadindan ortalama olarak bir dizi ikiz uretir. Pigme marmosetlerin bebek bakimi konusunda son derece isbirlikci bir sistemi vardir ve grup basina sadece bir baskin disi yavru uretir. Yeni dogan cuce marmosetler yaklasIk 16 g agirligindadir. YaklasIk 3 ay emzirdikten ve bir yildan bir bucuk yila kadar cinsel olgunluga ulastiktan sonra, 2 yas civarinda yetiskin agirliklarina ulasirlar. Callithrix pygmaea, cinsel baglamda, kadinlarda genital gorunum ve erkeklerde dil cikintisi ve titresme sergiledigi bilinen tek callitrichine’dir . Bir yasindaki Pigme Marmoset’in ureme araligi, dogumdan yaklasIk 3 hafta sonra meydana gelen ve her 5 ila 6 ayda bir yavru ureten disinin dogum sonrasi kizginligi sirasidir. Pigme marmosetlerde ureme bir mevsimle sinirli gorunmemistir. Ortlalam 1 ila 3 yavru sayisi vardir. Ortalama gebelik suresi 125 gundur. Ortalama sutten kesme yasi 91 gundur. Cinsel veya ureme olgunlugundaki ortalama yasi (kadin) 684 gundur. Erkekte 638 gundur. Pigme marmosetler, cogu callitrichine gibi ebeveynlik gorevlerini paylasmalariyla taninirlar. Babanin, yeni yavrularin kardeslerinin ve hatta akraba olmayan erkek grup uyelerinin yeni doganlari tasidigi, timar ettigi ve besledigi gozlemlenmistir. Hatta yeni yavrunun ilk 24 saatini takiben baba ve kardesler, belki de ikizlerin anne uzerindeki stresini azaltmak icin, zaman gectikce yavrularin tumunu tasimaktan giderek daha fazla sorumlu olurlar. Alti grup tutsak cuce marmoset ile gozlemlenen bir calismada, baba dogumdan sonraki 4 hafta icinde gruplarin 5’inde tasimanin buyuk cogunlugunu yapmistir.Cuce Marmoset Nasil Bir Canlidir? Yabani cuce marmosetlerin uzun omurlulugune iliskin veriler sinirlidir; ancak yirtici kuslar, kucuk kedigiller ve tirmanan yilanlar yaygin yirticilardir. Ortak fare tarafindan tasinan lenfositik koriomenenjit virusu (LCMV), 1980’lerden bu yana Kuzey Amerika’da tutsak cuce marmosetler arasinda cok sayida olumcul callitrichid hepatit (CH) salginina neden olmustur. Pigme marmosetler, tutsaklik halinde ortalama 18.6 yil omre sahiptir. Vahsi yasamda bu omur 11-12 yila kadar duser. Callithrix pygamaeusarboreal ve gunluk bir yasam tarzina sahiptir. Bireylerin, muhtemelen bir baglanma bicimi olarak birbirlerini timarladiklari bilinmektedir. Bu tur uysal ve dostca etkilesimler yaygin olarak gozlemlenirken, cuce marmosetler, 100 donume kadar olan bolgeleri isaretlemek icin koku bezlerini kullanirlar. Pigme marmosetler, o sirada beslenme kaynaklarina en yakin uyku yerlerini secerler ve tum grup uyeleri, gun dogumundan kisa bir sure sonra uyanir ve cikar. Sosyal aktiviteler, biri uyandiktan sonra, digeri ise ogleden sonra gec saatlerde dinlenmeye giden uyku alanina giden iki beslenme zirvesi arasinda belirgindir. Bolivya’daki yabani cuce marmosetler uzerinde yapilan arastirmalar, beslenirken keskin penceleriyle dikey katmanlara yapismayi tercih ettiklerini gosteriyor. Pigme marmosetler genellikle yaklasIk 0.1 ila 1 hektarlik bir ev araligi sergilerler. Pigme marmosetler gorsel ipuclari, kokular ve seslendirmeler yoluyla iletisim kurarlar. Yanaklardaki beyaz lekeler ve burundaki dikey serit gorsel iletisimi kolaylastirir. Pigme marmosetler, 25 ila 100 donum arasinda degisen alanlari isaretlemek icin kokular kullanir. Insan kulagina, cuce marmoset sesleri kus seslerini andirir ve hatta ultrasonik spektruma bile girebilir. Yuksek sesli, acik agizli triller, ornegin saldirgan bir yirtici durumunda oldugu gibi alarm sinyali verir. Cuce marmosetlerin birbirlerini tanimasini saglayan temas cagrilari icin gicirtili, kapali agiz trilleri kullanilir. Yumusak civildama bir boyun egme isaretidir. Yabani marmosetler uzerinde yapilan calismalar, cuce marmosetlerin bulunduklari yerin akustiginin etkilerini uygun sekilde seslendirdigini ileri surmustur. Callithrix pygmaea, oncelikle sakiz yiyen veya eksudatif bir hayvandir. Cogunlukla agaclardan gelen sakiz, ozsu, recine ve diger salgilarla beslenir. Ozel uzun alt kesici disler, bireylerin agaclara neredeyse Cuce Marmoset Nasil Bir Canlidir?mukemmel dairesel bir delik acmasina olanak tanir. Cogu grup, herhangi bir agacta cuce marmosetlerin olusturdugu en eski deliklerin en altta oldugu gorundugunden, tipik bir beslenme duzeni sergiler. Daha sonra agacta yukari dogru hareket ederler ve agac artik tatmin edici eksudalar vermeyene kadar daha fazla delik olustururlar. Grup daha sonra yeni bir birincil besleme kaynagina tasinir. Bu tur, yalnizca meyveye guvenemeyeceginden, kucuk ev araligi nedeniyle buyuk olcude sakizlara dayanir. Yabani cuce marmoset populasyonlarinin gozlemlenmesi, bu eksudativorlarin beslenmek icin eksuda turlerini rastgele secmedigini gostermistir. Sadece kendi ev araliklarinda en yaygin eksuda turlerini secmezler. Bocekler, ozellikle cekirgeler, salgilardan sonra en cok arzu edilen besin kaynagidir. Pigme marmosetlerin kucuk kertenkeleleri, bazi meyveleri, cicekleri ve orumcekleri de tukettigi bilinmektedir. Pigme marmosetlerin sari, yesil ve kahverengi tuyleri, orman habitatlarinda bir kamuflaj araci saglar. Pigme marmosetler, potansiyel tehditlere karsi birbirlerini uyarmak icin bir iletisim araci da gelistirmistir. Bununla birlikte, kucuk vucut boyutlari, onlari yirtici kuslar, kucuk kedigiller ve tirmanan yilanlar icin potansiyel bir av haline getirir. Gorunuse gore bu kucuk primatlarin ekosistemlerinde oynadiklari en buyuk rol, birincil beslenme mekanizmalarini iceriyor, bu yuzden beslendikleri agaclarin sagligini etkileyebilirler. Eksudalarla da beslenen eyer sirtli ve biyikli tamarinler gibi daha buyuk, rekabet halindeki kallitrikinler, daha once acilmis deliklerden yararlanmak icin ana uslerinin etrafinda merkezlendigi agactan daha kucuk cuce marmoset gruplarini yerinden edebilir. Bu tur etkilesimler disinda, C. pygmaea ve diger primatlar arasindaki temas tipik olarak olaysizdir. Ek olarak, karincalar cuce marmoset eksuda agaclarini istila ederek yer degistirmeye zorlayabilir. Pigme marmosetler parazit Toxoplasma gondii’ye karsi hassastir. Tutsak gruplarda olumcul toksoplazmoza yol actigi bilinmektedir.Cuce Marmoset Nasil Bir Canlidir? Pigme marmosetler evcil hayvan olarak populer olmustur ve uluslararasi ticaret, 1970’lerin sonlarinda CITES Ek I’de yer almalariyla sonuclanmistir. Ancak simdi Ek II’de listeleniyor. IUCN Kirmizi Listesinde en az endise duyulan bir turdur. Bazi yerel populasyonlar habitat kaybindan muzdarip olsa da, tur su anda buyuk bir tehditle karsi karsiya degil. ALİNTİ ~

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereğince sitemizde telif hakkı bulunan mp3,video v.b. eserlerin paylaşımı yasaktır. Yasal işlem olması halinde paylaşan kişi yada kişilerin bilgileri gerekli kuruma verilecektir.